Pisma Marka Antoniego de Dominis były znane w całej Europie i szybko tłumaczono je na wiele języków. Celem obecnego wydania łacińskiego tekstu, napisanego po powrocie z Anglii, jak również polskiego przekładu owegoż dziełka jest wskazanie na płaszczyźnie historyczno-kulturowej na rolę tego chorwackiego dostojnika Kościoła w wyznaniowych polemikach toczonych na terenie Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Jezuici wileńscy ogłosili polski tekst już w roku 1623 lub 1624, a więc niezwykle szybko po rzymskim wydaniu oryginału łacińskiego. Powodem było także i to, że de Dominis wywarł znaczący wpływ na Meletija Smotryćkiego i Zacharija Kopystenśkiego, rzeczników Kościoła prawosławnego.
Wpływ poglądów de Dominis pojawił się zarówno dzięki przekładowi na ruski jego krytycznego wobec papiestwa traktatu z 1616 roku, jak i poprzez polską wersję pełnego pokory traktatu prokatolickiego z roku 1623. Autor zaczął w ten sposób odgrywać istotną rolę w polemice dotyczącej jedności Kościoła. Publikacja niniejsza, oparta na komputerowym przetworzeniu oryginałów obu druków, niech będzie zatem kolejnym źródłem do badań nad zagadnieniami unickimi, tak żywo eksplorowanymi w ostatnich latach. Stanie się ona z pewnością również elementem badań z zakresu ówczesnych polskich przekładów tekstów łacińskich poprzez to, że obejmuje równocześnie obie wersje traktatu. Wreszcie zawarty tu opis systemu polszczyzny XVII wieku oraz dodatkowo jej elementów pozostających w kontekście odnośników łacińskich - pozwala na lepsze jej poznanie konfrontowane z zapisem oryginału.
|
|