|
Projekt badań nad modernizmem polskim i ukraińskim zrodził się jeszcze w roku 2018, kiedy przypadła setna rocznica zakończenia epoki polskiego modernizmu, zwanego Młodą Polską i mającego swój odpowiednik w literaturze Młodej Ukrainy. Ta druga, literatura Młodej Ukrainy, po raz pierwszy tak szeroko obecna była w literaturze i w ogóle świadomości kulturalnej Polaków właśnie na przełomie XIX i XX wieku. Obecna jako literatura, sztuka narodu, który choć nie posiada reprezentacji państwowej, to osiągnął wysoką dojrzałość, samowiedzę, mistrzostwo artystyczne i światowy status wspólnoty aspirującej do niepodległości i państwa.
Dynamika wydarzeń w latach 2019–2022 (od pandemii po wojnę Rosji z Ukrainą w lutym 2022 roku) sprawiła, iż na zrealizowany w 2021 roku projekt badań porównawczych spojrzeć można z perspektywy lokalnej i globalnej, historycznej i współczesnej. Jego kulminacją była odbywająca się równocześnie w Białymstoku i Kijowie Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Modernizm polski i ukraiński.Warianty narodowe: paralele i dialogi” (15 X 2021 r.). Ze Wstępu prof. Jarosław a Ławskiego (UwB, Białystok)
Продуктивне спілкування провідних польських й українських філологів окреслило перспективу осмислення модернізму як співіснування різних рівновеликих модернізмів у національних літературах, його розмаїття в концепційній єдності. Суверенні, зосереджені на собі, на власних зображально-виражальних ресурсах, вони водночас відкриті одна одній, навколишньому світу. Ze Wstępu prof. Rostysława Radyszewskiego (KNU, NANU, Kijów)
Łączy badaczy polskich i ukraińskich przekonanie o słuszności mówienia o modernizmach – w liczbie mnogiej. Takie podejście pozwala mówić o zestawie różnych wersji modernizmów, o specyficznej konfiguracji tendencji, zjawisk, programów czy postaw, które oddziałują na siebie, przeczą sobie, nawzajem się wykluczają, a każde z nich można nazwać cechą charakterystyczną modernizmu. To podejście pozwala również traktować modernizm w kategoriach „narodowych”, odrzuciwszy jego traktowanie wyłącznie jako zjawiska uniwersalnego, co było przez dłuższy czas proponowane przez krytykę zachodnioeuropejską i zresztą praktykowane przez literaturoznawców polskich.
Ze Wstępu prof. Mariyi Brackiej (KNU, Kijów)
|
|
