Książka Słowianie i słowianofile jest próbą rekonstrukcji romantycznych dyskursów o Słowiańszczyźnie i poszukiwaniu słowiańskiej tożsamości. To próba scalania różnych aspektów ówczesnej słowiańskiej świadomości rozpostartej między tym co swojskie a obce. Autorka skupia się na próbie opisania idei słowianofilskich oscylujących między słowiańską wspólnotowością, polonocentryzmem a panslawizmem. W perspektywie zgromadzonego w materiału polski romantyczny słowianofilizm zostaje rozpoznany jako ruch o charakterze obronnym i wolnościowym, będący reakcją na zniewolenie, ale też rozumiany jako aktywator narodowości. Tematy słowiańskie stają się z jednej strony powrotem do korzeni a z drugiej oknem na świat, wyzwalają postawy zamknięcia w obrębie własnej narodowości wobec hegemona zaborcy, ale bywają dialogiem na pograniczach etnicznych i kulturowych. Propozycje Autorki idą w kierunku odczytania za pomocą słowiańskiego klucza alternatywnej opowieści o literaturze i historii pierwszej połowy XIX wieku, istniejącej między Wschodem a Zachodem. Jednak stworzone dla tej narracji ramy czasowe znacznie wykraczają poza pierwszą połowę XIX wieku i okazują się ważną a nie do końca zbadaną kulturą, istotną także dla naszej współczesności.
|
|