Książka ta przedstawia historycznoliterackie zaplecze jednego z najważniejszych polskich mitów: szlacheckiego dworku. Omawia się w niej dzieje dworku w poezji polskiej od jej początków po przesilenie romantyczne: od Jana Kochanowskiego po Franciszka Morawskiego. Autor dokonuje tego przedsięwzięcia zaczynając od opisu antropologicznych a także religijno kulturowych wymiarów ludzkiego domostwa. Dalej przedstawia swoje wnioski z lektury traktatów architektonicznych i gospodarskich oraz dokonuje analizy funkcji, celów, a przede wszystkim technologiczno-ideowego programu szlacheckiej siedziby rodowej zawartej w traktatach. Te właśnie wymiary domku szlacheckiego w epoce zadecydowały o kierunku lektury poezji. Początkowo istnieje on w literaturze polskiej jako pewna idea literacka, mająca silne korzenie w tradycji europejskiej kultury. Na przykład dom szlachcica w poezji Jana Kochanowskiego ma wszelkie znamiona intelektualnej zadumy nad najlepszym rodzajem życia na ziemi. Rozpatrywany jest jako pewien postulat światopoglądowy, pozostający w silnym związku z intelektualną i zarazem poetycką tradycją starożytności klasycznej. Natomiast dalsze dzieje tego tematu w literaturze świadczą o tym, że znalazł on bardzo silny rezonans z ideologicznym i egzystencjalnym podłożem w Polsce. |
|